PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO PLANINARSKI SAVEZ CRNE GORE | MOUNTAINEERING ASSOCIATION OF MONTENEGRO

Planinarski savez Crne Gore je osnovan 1950. godine u Kolašinu. Međutim, prvi temelji crnogorskog planinarstva udareni su još mnogo ranije. Naš gorštački narod  je vjekovima je bio okrenut planinama, ali prije svega  iz ekonomskih, egzistencijalnih i bezbjednosnih  razloga. Planinarenje kao aktivnost motivisanu sportskim, naučnim i estetskim razlozima na našim planinama najprije su započeli stranci i o tome ostavili značajne  zapise. Od prve polovine 19.vijeka pa do početka Balkanskih ratova Crnu Goru je posjetilo na desetine  stranih, botaničara, geografa, putopisaca… Među njima se izdvajaju Kurt Hasert, Jegor Kovaljevski, Ebel, Oskar Bauman… Svi su oni obilazili naše planine u društvu lokalnih ljudi, koji su im pokazivali zanimljiva i opasna mjesta, pomagali u nošenju opreme i sl. Kao godina početka crnogoskog planinarstva uzima se 1888. kada je učitelj Jovan Laušević u „Glasu Crnogorca“ objavio putopis o svom penjanju  na Bobotov Kuk (u to doba poznat kao Ćirova Pećina), na Durmitoru. Bilo je to vrijeme kada je alpinizam u Alpima bio u zreloj fazi, kada su svi značajniji vrhovi poput Mon Blana i Materhorna bili osvojeni, i kada su oči najboljih Alpinista bila uprte u druga velika gorja.  Baš u to vrijeme crnogorske planine  posjećuju prve grupe  stranaca iz sportskih i estetskih razloga. Hroničari  su zapisali  da je grupa Čeha još 1896. godine izvela pješački pohod od Nikšića  preko Lukavice do Manastira Morača, a da je grupa Švajcaraca 1905. godina prešla preko Bjelasice. Ovo su bili prvi strani turisti koji su posjetili Crnu Goru radi kretanja i boravka u njenim planinama.

Nemamo istorijskih podataka o nekim značajnijim planinarskim aktivnostima domaćeg stanovništva, sve do sredine dvadesetih godina 20. vijeka kada su osnivana prva planinarska društva u našoj zemlji.

Prvo planinarsko društvo osnovano je u Podgorici  sredinom jula 1926.godine, a dvije godine kasnije  u nikšićkoj Višoj realnoj gimnaziji, pri Đačkoj družini „Budućnost“ formirana je planinarska sekcija. Osnivač ove družine bio je čuveni putopisac i pustolov Tibor Sekelj. Planinarski klub „Subra“ osnovan je 1932.godine i to je danas klub sa najdužom tradicijom u Crnoj Gori.

U Nikšiću je 1934. godine osnovano Turističko preduzeće „Durmitor“, njegov predsjednik je bio profesor Stojan Cerović. Baš njegovom zaslugom 1936.godine započela je izgradnja prvog planinarskog doma na Žabljaku.

Prve markacije u crnogorskim planinama iscrtao  je drugi Cerović, pravnik Branislav, takođe na Durmitoru 1935. godine. Prvi planinski vodič o Durmitoru napisali su Branislav Cerović i  čuveni hrvatski akademik Branimir Gušić. Gušić je prije II svjetskog rata  snimio i prvi film o Durmitoru.
Nakon II svjetskog rata prvi planinarski pohodi izvođeni su  putevima slavnih partizanskih brigada. Planinarski savez Crne Gore  je osnovan 1951. godine, a njegova prva predsjednica je bila legendarna Vukica Mićunović, narodni heroj i jedna od najpopularnijih ličnosti društveno političkog života toga doba. Ova slavna partizanka prva je žena iz Crne Gore koja se popela na vrh iznad 5 hiljada metara – Elbrus 5642m na Kavkazu.

Planinarski savez je odmah na početku svog rada donio uputstvo za osnivanje planinarskih društava, pa su planinarske aktivnosti postale  veoma popularne. Planinarsko smučarska društva se osnivaju širom Crne Gore. Crnogorski planinari su  u prethodnih 66 godina izveli ogroman broj akcija,  u obliku izleta, pohoda, susreta, sletova i taborovanja. Takođe je održan veliki broj broj seminara, kurseva i drugih edukativnih sadržaja,  takmičenja….

Crnogorski alpinisti su izveli uspješne ekspedicije u najvišim gorjima na svijetu i ponosno razvili crnogorsku zastavu  na Mon Blanu, Materhornu, Gran Paradizu, Elbrusu, Araratu, Damavandu, Akonkagvi, Lenjinovom vrhu, Denaliju, Manaslu, Mont Everestu i drugim   vrhovima.

Planinarsko društvo „Javorak“ osnovano je  još 1950. godine u Nikšiću i ono će u narednim decenijama postati najaktivnije i najtrofejnije planinarsko društvo u Crnoj Gori, a i šire.

1953. godine donešena je odluka o spajanju planinarskog i smučarskog saveza u jedinstveni savez koji će tako funkcionisati sve do 1983.godine.

Na Žabljaku je 1954.godine održan planinarski slet koji je okupio 2 i po hiljade učesnika, u okviru sleta je održano i takmičenje u planinarskoj orijentaciji.  Pedesetih i šezdesetih godina 20. vijeka redovno su održavani planinarski sletovi, pohodi i takmičenja u orijentaciji.

 

1958. godine Crna Gora je dobila prve Instruktore alpinizma, dok su prve alpinističke uspone izveli alpinisti njkšićkog „Javorka“ početkom 60-tih godina u Moračkim planinama i Prokletijama. Bile su to pripreme za prve ekspedicije u velika svjetska gorja.

Planinari „Javorka“ 1962. g,  izveli su prvu ekspediciju na najviši vrh u Alpima Mon Blan. U narednim godinama nikšićki alpinisti penjaće se još tri puta  na „krov“  Evrope i druge vrhove u Alpima. Od 1965. godine započeta je obuka  za službu GSS, iste te godine  crnogorski alpinisti su prošli kroz čuveni kanjon Nevidio.

U Podgorici  je 1978. godine  osnovano PSD „Komovi“  koje će u narednih trideset ostvarivati zapažene rezultate.

Nikšićki alpinisti popeli su 1981. godine Materhorn, a šest godina kasnije Akonkagvu.

Prva crnogorska ekspedicija na Everest organizovana 1996.godine i činili su je alpinisti PK „Javorak“ iz Nikšića. Međutim, zbog objektivnih okolnosti ekipa koja je bila blizu vrha morala se vratiti nazad.

Prvi  himalajski osamhiljadaš na kojemu se zaviorila crnogorska zastava bio je ujedno i  jedan od najzahtjevnijih Manaslu 8163 m, a razvili su je dvojica visokogoraca iz PK „Komovi“. Bilo je to 4.oktobra 2008.godine.

Druga nikšićka ekspedicija na Everest izvedena je 2009. godine i takođe je bila neuspješna. Treći put se planinarima „Javorka“ posrećilo i  konačno 2010. godine trojica njih su se konačno domogli krova svijeta.

Visokogorci Crne Gore izveli su 2012. godine uspješnu ekspediciju na Denali 6194 m najviši vrh Sjeverne Amerike i najhladniju planinu svijeta.

Kolašinka Biljana Medenica  2013. godine se  popela na Lenjinov vrh 7135 m na Pamiru i još uvijek drži visinski rekord kada su crnogorske planinarke u pitanju.